Met zijn reputatie als de gevreesde schrijver kon Hermans venijnig uit de hoek komen over politici en geleerde, maar was hij vooral zeer kritisch over collega’s. Voordat Hermans zijn leven aan het schrijven wijdde, doceerde Hermans jarenlang Fysische Geografie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wel was hij al op jonge leeftijd begonnen met schrijven en publiceren in tijdschriften.

Debuut als dichter

Vanaf zijn debuut als dichter in 1946 wordt Hermans gezien als een talentvol, maar tot dan toe zeer wisselvalliger schrijver. Romans die daarop volgen worden bejubeld, maar toch ook veel verguisd. Voor het boek ‘ik heb altijd gelijk’ moet Hermans zelfs voor de rechter verschijnen wegens veronderstelde belediging van het Katholieke volksdeel. Hij wordt vrijgesproken.

Bestsellers

Hermans legde grote nadruk op de ambachtelijke kant van het schrijverschap. Na de Tweede Wereldoorlog laat hij zich in een groot aantal literaire tijdschriften gelden, niet alleen als creatief schrijver, maar ook als criticus van andermans werk. In 1964 publiceert hij zijn zelf uitgegeven ‘Mandarijnen op zwavelzuur’, waarin hij afrekent met talloze voorgangers in de Nederlandse literatuur. Aan het eind van datzelfde jaar publiceert hij de essaybundel ‘Het sadistische universum’.
In 1966 schrijft Hermans een van zijn bestsellers ‘Nooit meer slapen’. Dit doet hij nadat hij in 1960 en 1961 in Zweden en Noorwegen als fysisch geograaf wetenschappelijk onderzoek heeft gedaan naar de aardkorst. Zijn uitgever Geert van Oorschot ontvangt in 1960 een ansichtkaart uit het hoge Noorden, met op de achterkant als enige tekst: ‘Een oord om een nieuwe roman te schrijven, maar vandaag geen tijd. Wim’. Jaren later wordt ‘Nooit meer slapen’ gepubliceerd.

Wetenschappelijke expeditie

Wanneer Hermans besloot de persoonlijke ervaringen van zijn wetenschappelijke expeditie te gebruiken als grondstof voor een roman is niet helemaal duidelijk. Vast staat wel dat de Scandinavische omgeving Hermans direct inspireerde. De hoofdpersoon in Nooit meer slapen is geoloog en op zoek naar bewijzen voor meteorietinslagen. De natuur wordt afgespiegeld als vijand, de geoloog moet zich door moerassen worstelen en heeft last van de hoogteverschillen.

Het succes van Nooit meer slapen

• Van Nooit meer slapen verschenen tijdens het leven van Hermans 25 drukken
• Meer dan 200.000 oplages
• Onder andere vertaald in het Zweeds, Estisch, Duits, Noors, Engels, Chinees, Afrikaans, Frans, Tsjechisch, Sloveens, Kroatisch, Italiaans, Hongaars, Hebreeuws en Spaans
• In 2016 werd ‘Nooit meer slapen’ verfilmd