Hoe voed je je kind mediawijs op? We vragen het Klaartje Cuppen en Jasper Laman van Bureau Klaar. 

Veel jongeren zijn verslingerd aan Fortnite. Moet je dat begrenzen?

“Mediagebruik begint al veel eerder dan wanneer kinderen echt gaan gamen”, vertelt Klaartje. “Televisie, YouTube-filmpjes en veel apps op de smartphone of tablet zijn gericht op jonge kinderen. Zorg dat je dan al weet wat je hiervan vindt. Wil je dat je kind deze spelletjes speelt? Hoeveel uur per dag of week vind je goed? Laat jouw regels en grenzen aansluiten bij je algehele opvoedstijl. Zorg er ook voor dat je als ouders op één lijn zit. En dat je vooral zelf ook doet wat je zegt of beweert. Begin hiermee ruim voordat je kinderen met Fortnite starten. Als je kind als kleintje uren achter elkaar YouTube mag kijken, maar nu niet mag fortniten, is dat moeilijk te volgen. Waarom mocht het eerst wel en nu niet? Leef zelf de regels na en wees dus consequent. Dan ben je als ouder betrouwbaar voor je kind.”

Goed gedrag belonen, werkt dat?

“Jazeker! Wanneer je regels hebt afgesproken en je kind houdt zich daaraan, werkt belonen heel goed. Doe dit met iets wat past bij je kind. Bij het ene kind kan dat zijn dat het mag kiezen wat jullie vanavond eten, bij het andere kind een kwartier of halfuur extra gametijd. Er zijn ook zogenoemde ‘timing cards’ te koop. Die helpen je om samen met je kind afspraken te maken over maximale schermtijd. Zelf een systeem bedenken is natuurlijk net zo goed. Het is goedkoper en je kunt het passend maken voor jouw kind.”

Is het erg als ik zelf zit te ‘schermen’ waar mijn kinderen bij zijn?

Zo’n 34% van de ouders zit met een scherm voor zijn neus waar de kinderen bij zijn, blijkt uit onderzoek van Jantje Beton. Het wordt ook wel 'the guitly secret of distracted parenting' genoemd.
“Er is al veel onderzoek gedaan naar ‘distracted parenting’”, geeft Klaartje aan. Ouders die veel tijd achter hun scherm doorbrengen in het bijzijn van hun kinderen zijn zich minder bewust van hun omgeving. Er is ook minder verbale en non-verbale interactie. Omdat het verschijnsel nog relatief jong is, kunnen we echter nog niet zeggen wat de effecten op langere termijn zijn op kinderen.”

Hoe belangrijk is het om zelf het goede voorbeeld te geven?

“Het belangrijkste wat er is. Kinderen nemen aan jou een voorbeeld. Ben je zelf continu in de weer met je laptop of telefoon, wees dan niet verbaasd als je kind dat ook gaat doen. Ook krijg je ingewikkelde ruzies als je zelf van de afspraken afwijkt. Laat zien dat jij je ook aan de regels houdt en waarom je dat belangrijk vindt. Als je kind schreeuwt of boos wordt, kan dat ook simpelweg een schreeuw om echte, onverdeelde aandacht zijn. Als je daar niets mee doet, kan het leiden tot probleemgedrag. Een simpele oplossing is bijvoorbeeld om in huis een bak neer te zetten waarin ieder gezinslid zijn telefoon doet, zodat er tijdens het eten geen afleiding is. Of dat je een vaste speeltijd prikt, waarin je echt alleen maar met je kind bezig bent.”

En hoe pak ik het aan bij pubers?

“Leg de basis vroeg, dus ruim voordat je kind in de puberteit komt. Wanneer een kind internet gaat gebruiken, moet het leren dat je niet zomaar foto’s stuurt, geld uitgeeft of in gesprek gaat met vreemden. Dat je niet alles moet geloven wat je ziet. Dat soort dingen… Het zit in pubers om zich af te zetten tegen volwassenen. Ze zijn volop bezig met hun eigen identiteit. Dan zitten ze er echt niet op te wachten om samen met jou aan de computer te gaan zitten. Dat is vaak ongemakkelijk en kan tot discussie en zelfs ruzie leiden. Wat wel kan, is je kind vragen of je een kwartiertje mag meekijken als het een game speelt. Doe dit vooraf, niet tijdens het spelen! Zo laat je zien dat je interesse hebt in de hobby van je kind.”

Hoe zorg ik dat mijn puber wel eens ‘uit’ staat?

“Begin hier ook mee wanneer je kind nog jong is. Als je als ouder ineens bedenkt dat je met de hele familie gaat wandelen – en je hebt dat nog nooit eerder gedaan – komt het nogal uit de lucht vallen voor een puber. Zit je zoon net lekker te gamen, moet hij opeens met zijn ouders en broertje(s) of zusje(s) het bos in. Maar als je kind ermee opgroeit dat je in het weekend ook dingen samen doet, is het dat gewend en zal het logischer zijn. Maak hier vaste afspraken over, bijvoorbeeld elk weekend een paar uur naar het bos, het strand, een museum of samen lunchen bijvoorbeeld. Daarna mag je puber een uur gamen. Zo is het geen verrassing dat je ‘plotseling’ gaat wandelen.
En ook hiervoor geldt: laat zien dat je zelf ook regelmatig ‘offline’ bent, hoe belangrijk je dit vindt en welke voordelen dit voor jou als ouder heeft.”

Over Bureau Klaar
Klaartje Cuppen en Jasper Laman vormen samen Bureau Klaar. Klaartje is psycholoog en kindercoach, met een zeer ruime ervaring in het begeleiden van leerlingen op allerlei gebieden. Klaartje en Jasper begeleiden kinderen met huiswerk, maar doet ook coachingsprojecten met kinderen en jongeren. Ze kijken naar wat er goed gaat en wat een kind al wel kan, waardoor een kind weer positiever naar zichzelf gaat kijken. Door specifieke vaardigheden aan te leren, geven ze je kind het gereedschap in handen om weer verder te kunnen.