Suzanne tipt: Diversiteit in kinderboeken

Gepubliceerd op: 4 augustus 2022 12:00

suzanne tipt

Is jouw kind een echte boekenwurm? Of ben je blij met elke bladzijde die wordt gelezen? Ik geef je tips! Dit keer diversiteit in kinderboeken!

Met een boek kun je even verdwijnen in een andere wereld. Je kunt een held zijn of in een andere tijd leven. En boeken zorgen ervoor dat je je beter kunt inleven in een ander. Echt waar, het is bewezen! Wat voor boeken kiezen jouw kinderen om te lezen? En schotel jij ze wel eens iets anders voor? 

Anders zijn wordt jezelf zijn

Ik vond het heel goed nieuws. In de Bibliotheek is het label ‘Anders zijn’ omgetoverd tot ‘Jezelf zijn’. Heel logisch, eigenlijk. Want ‘anders’ is maar net vanuit welk perspectief je het ziet. Voor kinderen is het belangrijk dat ze in de bieb boeken vinden die gaan over iemand zoals zij. Of juist iemand die er anders uitziet. Een boek met een hoofdpersoon die andere talenten en eigenschappen heeft dan jij. Of met wie jij je kunt identificeren! 

Vensters en spiegels

Een bekende uitspraak van Sharron McElmeel: ‘Kinderen hebben behoefte aan zowel spiegels als ramen. Veel gekleurde kinderen zien de wereld alleen via ramen en zij hebben spiegels nodig. En andere kinderen zien alleen spiegels en zij moeten de wereld ook door ramen “leren” zien.’  Met andere woorden: boeken lezen om jezelf of je eigen wereld in te herkennen of om andere nieuwe werelden of mensen te leren kennen.  Er was eens een koe illustreert dit zo mooi. Want koe Eefje wil wel eens weten waarom er in het sprookjesboek van haar moeder nooit, echt nooit, een koe voorkomt. 

Wat zoek je?

De boekentips hieronder zijn divers waar het gaat om cultuur, LHBTQI+, gender, uiterlijk of een beperking. Ik selecteer niet op thema, maar op leeftijd. Soms is het thema expliciet benoemd, in andere boeken speelt het alleen op de achtergrond of in de illustraties. Struin lekker en kijk in een spiegel of door een venster.

In De kikkerbilletjes van de koning van Janneke Schotveld staan 15 moderne sprookjes. Er zijn twee koningen die graag een kindje willen en de prinses valt op een prinses.
Planeet Omar is een graphic novel (à la Het leven van een loser) over Omar waar inmiddels al vier delen in het Nederlands van zijn verschenen.
In Spreek je chocola? worden Jaz en Nadima vriendinnen. Maar hoe doe je dat, als je elkaars taal niet spreekt? Met emoji’s en… chocola.
Datzelfde probleem heeft Boaz in Een indiaan als jij en ik waarin hij met tekeningen communiceert met zijn nieuwe klasgenoot Aïsha. Een echte aanrader, ook heel geschikt om voor te lezen.
In de populaire strip Heartstopper (Netflix) worden Charlie en Nick verliefd op elkaar. Maar wil Nick dat al vertellen aan zijn rubgyvrienden?
Als je in de brugklas zit, dan val je het liefst niet te veel op. Dat valt niet altijd mee. Zeker niet als je doof bent, zoals Sterre en Freek in Hoor je mij of als je vanwege epilepsie een hulphond mee naar school hebt, zoals Sven in Alaska.

Prentenboeken

Er is steeds meer aandacht voor een boekencollectie waarin je de kleuren en achtergronden uit de wereld terugziet. Als je die boeken thuis of in de klas voorleest kan dat aanleiding zijn om erover te praten. Maar ook zonder het thema van het boek te bespreken of benoemen dragen inclusieve boeken bij aan de ontwikkeling van kinderen. Als je je kunt identificeren met de hoofdpersoon is dat goed voor je zelfbeeld en gevoel van eigenwaarde. 

Boeken tot 9 jaar

Diverse en inclusieve boeken liggen misschien (nog) niet voor het oprapen, maar als je je erin verdiept is er meer te vinden dan vroeger. Heel veel leuke, grappige en mooie boeken. Voor een stoer meisje willen we niet meer alleen een Pippi, maar ook een moderne Dappere ridster. Voor een stel leuke ouders niet meer de lieve moeder en werkende vader van Jip of Janneke, maar de vaders van Ellis uit Bob Popcorn of de moeder van Adam die de eerste vrouwelijke minister-president is. En wil je een leuk boek over het schoolleven lezen, dan kies je De jongen achter in de klas

Tips vanaf 9 jaar

Tips voor 12+

Over Suzanne

Hoi, ik ben Suzanne en ik werk bij de afdeling Educatie van de Bibliotheek. Ik woon in Haarlem met mijn man en twee zoons (13 en 15). Ik kom veel op basisscholen waar ik werk aan leesbevordering. Natuurlijk lees ik graag jeugdliteratuur. Ik hou me ook bezig met leesplezier voor kinderen met leesproblemen. Handig voor thuis, want mijn zoons hebben dyslexie. Ze vinden het niet altijd leuk om een moeder te hebben die bij de bieb werkt en ík had best graag boekenwurmen gehad. Gelukkig vinden we toch manieren om mooie en spannende boeken te lezen of te luisteren.