Welke hulpmiddelen voor dyslexie zijn er
Als je dyslexie hebt, heb je moeite met lezen en vind je het vaak ook niet zo leuk om te doen. Daarom zijn er allerlei hulpmiddelen om het lezen makkelijker te maken.
We praten erover met onze eigen leesconsulente Suzanne de Haas-Lor en typografiedesigner Paul van der Laan.
Makkelijk Lezen Plein
Bij de Bibliotheek is er het Makkelijk Lezen Plein (MLP), een speciale voorziening op de jeugdafdeling voor kinderen die niet zo van lezen houden of daar moeite mee hebben. 'We hebben een kast waar alle boeken frontaal in staan', vertelt Suzanne. 'Zo zie je niet de rug, maar juist de voorkant van het boek. De boeken zijn ingedeeld op onderwerpen en thema’s. Dat zoekt veel makkelijker.'
Om het MLP optimaal te presenteren, is niet alleen het meubilair belangrijk. Beeld en kleurgebruik spelen een belangrijke rol. Er moet gezorgd worden voor een aantrekkelijke leesomgeving. “Het moeten fijne boeken zijn om te lezen. Kinderen met dyslexie worden ontmoedigd als ze een bladzijde zien met alleen maar letters. De bladzijden van deze MLP-boeken staan niet zo vol met alleen maar letters, maar zijn afgewisseld met plaatjes. Het leesplezier is bij kinderen met dyslexie erg belangrijk, want het kost natuurlijk al extra moeite.”
Ben je benieuwd naar boeken voor kinderen met dyslexie? Bekijk dan eens onze boekencollectie van het Makkelijk Lezen Plein.
Luisterboeken
Een ander hulpmiddel voor kinderen met dyslexie is een luisterboek. “Zo kunnen kinderen een verhaal luisteren dat bij hun leeftijd past en dat ze écht leuk vinden, ook al zou het boek normaal een beetje te moeilijk zijn om zelfstandig te lezen”, vertelt Suzanne. “Ze hoeven het boek er niet bij te houden, maar ze luisteren alleen. Zo kunnen ze nog meer genieten van het verhaal.”
Een variatie hierop zijn meeluisterboeken. Het kind houdt het boek voor zich en leest mee met de stem die ze horen. “De voorleesstem is echter veel langzamer dan bij luisterboeken, dus het luistert minder prettig. Maar je kunt wél meelezen met de letters, en dat is dan weer fijn voor kinderen die moeilijker lezen”, aldus Suzanne.
Leuke boeken
Je kunt het best veel verschillende soorten boeken uitproberen. Leesboeken, strips, informatieboeken, zoekboeken, moppenboeken… Een fantastisch boek over een meisje met dyslexie is Vis in een boom. Het is wel een beetje dik, dus misschien voorlezen?
-
Hans Jørgen Sandnes
-
Kate Hale
-
James Campbell
-
Elisa van Spronsen
-
Lynda Mullaly Hunt
Dienst Passend lezen
Heb jij een leesbeperking zoals dyslexie? Dan kun je met de dienst Passend Lezen gebruik maken van heel veel luisterboeken.
Speciale lettertypes
Het lettertype dat gebruikt wordt in een boek, is van essentieel belang voor kinderen met dyslexie. Paul van der Laan is typografie designer en vertelt dat het niet alleen om de lettervormen zelf gaat die de tekst leesbaarder maken. “Maar bijvoorbeeld ook de lettergrootte in verhouding tot de regelafstand, de voorgrond versus de achtergrondkleur en het aantal tekens op een regel. Met al deze factoren kun je een tekst makkelijker leesbaar maken.”
“Het probleem is volgens mij”, stelt Paul, “dat we in het dagelijkse leven gewoon heel veel slecht leesbare tekst zien. De meeste van ons kunnen daar wel mee omgaan. Voor de mensen die er niet mee kunnen omgaan, kan beter leesbare tekst een goed hulpmiddel zijn. Net als dit kan helpen voor andere mensen met een leesbeperking, bijvoorbeeld bij ouderen.”
Handige tips om lezen makkelijker te maken
- Lees samen. Lees bijvoorbeeld om en om een bladzijde, of als ouder het grootste deel van een pagina en je kind het laatste stukje.
- Leesplezier valt of staat met een leuk boek en dat heb je niet altijd in één keer gevonden. Houd moed als je niet gelijk het juiste boek kunt vinden. Maak een voorselectie van vijf boeken en laat je kind er eentje kiezen. Waren ze alle vijf niks? Zoek dan gewoon vijf nieuwe, met heel andere onderwerpen.
- Vindt je kind lezen niet leuk, maar wil je hem of haar toch graag laten lezen? Stel er dan iets tegenover. Maak bijvoorbeeld een kaart en zet een kruisje per 10 gelezen minuten. Bij tien kruisjes mag hij of zij bijvoorbeeld het avondeten bepalen.
Dyslexie Centraal
De website Dyslexie Centraal is een platform waar ouders, leerlingen en professionals allerlei informatie kunnen vinden over leesproblemen en dyslexie. Je kunt een indrukwekkend filmpje zien waarin kinderen aan hun omgeving vertellen wat zij nodig hebben. Maar er is ook een leidraad voor ouders en allerlei informatie over handige computerprogramma’s.