Hoe maak je een goed profielwerkstuk?

Tips, tricks en bronnen voor je profielwerkstuk!

Terug naar boekentips voor jeugd en jongeren

Tips voor een goed profielwerkstuk

Een profielwerkstuk maken is waarschijnlijk iets wat je nog niet eerder hebt gedaan. Best lastig om aan te beginnen dus! Daarom helpen wij je op weg. Op deze pagina vind je tips, en de beste bronnen die je kunt gebruiken voor je profielwerkstuk en andere vragen.

Hoe begin je met je profielwerkstuk?

Hoe kan je het beste beginnen met je profielwerkstuk? The Big Six helpt je om goed aan de slag te gaan. 

Bekijk het stappenplan ►

Slimmer informatie zoeken

Wat zijn databanken? Wat is de citatiemethode? Bekijk de tips en tricks om slimmer te zoeken.  

Lees de tips & tricks ►

Wat is auteurs- en beeldrecht?

Je mag niet zomaar content van anderen gebruiken. Wat is auteursrecht? En hoe zit het met ChatGPT? 

Ga naar auteursrecht ►

Handige bronnen voor je profielwerkstuk

Veelgestelde vragen over het profielwerkstuk

Loop je tegen dingen aan tijdens het maken van je profielwerkstuk? Geen nood. Wij zetten hier de veelgestelde vragen over het profielwerkstuk voor je op een rijtje.

Meest gestelde vragen

Hoe kan ik in de bibliotheek zoeken naar bronnen voor mijn profielwerkstuk?

Op de website van de bibliotheek kun je zoeken in de catalogus. Hierin vind je alle materialen die bij de bibliotheek in collectie zijn. Als je klikt op 'waar staat het' zie je direct in welke vestiging het materiaal te vinden is en of het aanwezig is.

Ik krijg heel veel items als ik zoek in de catalogus, hoe kan ik hier snel de juiste informatie in vinden?

Gebruik gerichte zoektermen, dus niet een hele zin, maar één of een combinatie van zoektermen. Daarnaast kun je in het menu links naast de zoekresultaten filters instellen. Je kunt filteren op bijvoorbeeld jaartal of soort boek (fictie, non-fictie). Door deze filters te gebruiken, krijg je alleen die materialen te zien waar je naar op zoek bent. Je kunt verschillende filters te gelijk gebruiken.

Hoe kan ik materiaal reserveren of aanvragen voor mijn profielwerkstuk?

Je kunt boeken en ander materiaal reserveren via de website en via de Bibliotheek app. Dit kun je laten klaarleggen bij elke vestiging van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland. Op dezelfde manier kun je ook materiaal uit een andere vestiging aanvragen.

Via de website

  1. Zoek een titel in de catalogus
  2. Klik op de knop 'Reserveren'
  3. Log in met je pasnummer (de cijfers van de barcode op je Bibliotheekpas) en je wachtwoord
  4. Selecteer de 'Afhaal-locatie'
  5. Klik op de knop 'Reserveer'
  6. Je ontvangt een afhaalbericht zodra het gereserveerde materiaal voor je klaarligt. Haal je het wel binnen 5 dagen op?
  7. Na 5 dagen vervalt je reservering en is het exemplaar weer beschikbaar voor andere leden.

Via de Bibliotheek app
Lees meer over de Iguana Bibliotheek app. Of bekijk de handleiding over reserveren via deze app.

Ik wil graag een bepaald boek lenen, maar kan het in de catalogus niet vinden. Kan ik het toch lenen?

Ja, je kan ook boeken en andere materialen lenen bij andere openbare bibliotheken en universiteitsbibliotheken. Dit noemen we IBL (Interbibliothecair leenverkeer). Hiervoor betaal je aanvraagkosten. Houd er ook rekening mee dat het een paar weken kan duren voordat het boek voor je klaarstaat. Over aanvragen en lenen bij andere bibliotheken lees je hier meer.


Thuis verder zoeken

Waar vind ik geschikte bronnen voor mijn profielwerkstuk?

Op de website van de bibliotheek vind je een overzicht van betrouwbare bronnen die je kunt gebruiken voor je onderzoek. Een overheidsinstantie of documentatiecentrum kan ook een geschikte bron zijn. Denk bijvoorbeeld aan het NIOD (Instituut voor Oorlogs,-Holocaust- en Genocidestudies) of het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

Ik twijfel nog erg over mijn onderwerp. Hoe kan ik een onderwerp vinden voor mijn profielwerkstuk?

De keuze voor het onderwerp van je profielwerkstuk hangt samen met het profiel dat je hebt gekozen. Twijfel je nog over het onderwerp of heb je vragen over hoe je het moet aanpakken? Dan is de website van de Rijksuniversiteit Groningen een goede plek om te beginnen. 

In een boek heb ik een verwijzing naar een tijdschriftartikel gevonden. Maar het online artikel zit achter een paywall.

Via Interbibliothecair leenverkeer kun je ook tijdschriftartikelen aanvragen. Deze worden digitaal naar je verstuurd. Hier zijn wel kosten aan verbonden. Zoek het artikel ook eens op in Google Scholar. Hier vind je vaak meerdere versies of verwijzingen naar hetzelfde artikel, waaronder ook full text versies. Deze herken je meestal aan het bestandstype PDF. Je kunt ook kijken of het artikel dat je zoekt misschien toch ergens vrij toegankelijk is. De Open Access Button, een extensie voor je browser, kan hierbij helpen. En als het een recent artikel betreft, kan een e-mail naar (een van) de auteurs ook een optie zijn.

In de openbare bibliotheek vind ik weinig goede boeken, mijn onderzoek is nogal specialistisch.

Er zijn in Nederland veel verschillende onderzoeksinstituten en musea met een eigen bibliotheek. Deze vind je misschien niet zo snel via een zoekmachine, maar kunnen je vaak heel goed op weg helpen. Meestal kan je hier gratis een bezoek aan brengen, al zal je vaak wel een afspraak moeten maken. Denk aan het Stedelijk Museum Amsterdam, Naturalis, Atria (Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis), het Scheepvaartmuseum en het (NIOD) Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie.

Wat is een goede zoekterm? Hoe kun je daarmee variëren?

Het is altijd aan te raden om meerdere zoektermen samen te gebruiken. Als je deze termen achter elkaar gebruikt, zoeken de meeste zoekmachines deze zonder directe samenhang. Denk daarom full text: wat moet er in de bron die je zoekt voorkomen? Bijvoorbeeld: tweede wereldoorlog oorzaken economie nederland geschiedenis. Zet je zoektermen eens in een zin, en plaats deze tussen aanhalingstekens: “Regenworm is familie van”. De zoekmachine gaat nu op zoek naar pagina’s waar deze exacte woordcombinatie in voorkomt. Gebruik ook synoniemen, zoek eens in een andere taal, of voeg eens een term als rapport, instituut of databank aan je termen toe.

Wat is het verschil tussen een zoekmachine en een databank?

Zoekmachines halen informatie op bij websites. De resultaten die je ziet zijn niet gerangschikt op kwaliteit of betrouwbaarheid, maar op het aantal links naar die pagina. Er zijn verschillende zoekmachines, bijvoorbeeld Google, Bing, Startpage of DuckDuckGo. En zij geven verschillende resultaten.

Informatie die in databanken staat, wordt door zoekmachines niet gevonden. Een databanken is bijvoorbeeld Delpher, maar ook de catalogus van de bibliotheek. De informatie in deze databanken gaan meestal over een specifiek onderwerp en kun je alleen zoeken binnen die databank. Niet alle databanken zijn vanuit huis voor iedereen beschikbaar, maar kun je wel gebruiken als je in de bibliotheek naar informatie zoekt.

Wat maakt een artikel betrouwbaar?

Bij het (online) zoeken naar artikelen, krijg je vaak heel veel informatie. Er zijn verschillende manieren om een bron te checken op betrouwbaarheid. Kijk bijvoorbeeld naar de url. Is het een eigen website of van een (wetenschappelijke) instantie. Hoe oud is het artikel? En hier vind je nog een paar tips.

In welke fase van je onderzoek gebruik je wat voor soort artikel of boek?

Tijdens je onderzoek gebruik je verschillende soorten bronnen en artikelen. In de oriëntatiefase zul je nog breed aan het zoeken zijn om zoveel mogelijk informatie en zoektermen te verzamelen en een invalshoek vast te leggen. Maar ook een website zoals Wikipedia. In deze overzichtswerken vind je literatuurverwijzingen naar relevante bronnen die je voor je onderzoek kunt gebruiken. Deze bronnen zijn vaak specifiek gericht op (een deel van) je onderwerp en kunnen jou, als je verder in je onderzoek bent, ook verder helpen bij het beantwoorden van je onderzoeksvraag. Handig om te gebruiken: het big six model. Dit model stelt je in staat om stapsgewijs een zoekvraag te formuleren, een zoekstrategie te bedenken, informatie te zoeken, vinden en deze te interpreteren.

Hoe gebruik je een artikel om verder te zoeken?

De sneeuwbalmethode is een methode om literatuur te vinden op basis van een boek of tijdschriftartikel over je onderwerp. In de literatuurlijst van het boek/tijdschriftartikel vind je meer relevante bronnen. Je kunt vervolgens in de literatuurlijsten van deze nieuwe bronnen kijken om zo nog meer relevante informatie te vinden. Met de sneeuwbalmethode kun je snel en relatief gemakkelijk veel literatuur over een onderwerp verzamelen. Een nadeel kan zijn dat je terugzoekt in de tijd en daardoor steeds oudere literatuur vindt. Citatiezoeken draait dit proces om: wie heeft de door jou gevonden publicatie geciteerd, en het dus voor eigen onderzoek gebruikt? Zo vind je meer recente literatuur. Deze zoekmogelijkheid vind je in sommige databases, onder andere in Google Scholar. Er wordt dan bij de zoekresultaten aangegeven in hoeveel andere publicaties naar deze bron is geciteerd, met links naar deze recente bronnen.

Kan ik alle afbeeldingen die ik op internet vind gebruiken?

Je mag niet zomaar alle afbeeldingen die je op internet vindt gebruiken. Dat heeft te maken met beeld- en auteursrecht. Wat wel en niet mag vind je bij Pictoright. Er zijn verschillende open access platforms en beeldbanken waar je gratis gebruik mag maken van beeld. Lees de voorwaarden goed door, vermeld de maker en verander niets aan het beeld.

Beeldbanken:

In hoeverre kan ik teksten uit publicaties gebruiken?

Alles over auteursrecht vind je op auteursrecht.nl. Citeren uit een werk kan wel, maar ook onder bepaalde voorwaarden. Lees het goed door. En doe altijd aan bronvermelding.


Waar kan ik terecht met vragen?

Voor vragen over je onderzoek of het vinden van informatie kun je terecht bij de informatiemedewerkers van de bibliotheek. Je kunt ook via een e-mail een vraag stellen aan de bibliotheek: info@bibliotheekzuidkennemerland.nl.